解:$(2)①$由$MD=3AC$,可设$AC=x\mathrm {cm}$,$MD=3x\mathrm {cm}$
设运动时间为$t s$,则$MC=t\mathrm {cm}$,$BD=3t\mathrm {cm}$
∴$AM=(x+t)\mathrm {cm}$,
$AB=AC+CM+MD+BD=x+t+3x+3t=(4x+4t)\mathrm {cm}$
∵$AB=12\ \mathrm {cm}$,∴$4x+4t=12$
∴$x+t=3$,即$AM=3\ \mathrm {cm}$
$②$当点$N$在线段$AB$上时,如图
∵$AN-BN=MN$,$AN-AM=MN$
∴$BN=AM=3\ \mathrm {cm}$,$MN=AB-AM-BN=6\ \mathrm {cm}$
∴$\frac {MN}{AB}=\frac {1}{2}$
$ $当点$N$在线段$AB$的延长线上时,如图②
∵$AN-BN=MN$,$AN-BN=AB$
∴$MN=AB$,即$\frac {MN}{AB}=1$
综上,$\frac {MN}{AB}$的值为$\frac {1}{2}$或$1$